Mamdani’nin mutfak kabinesi: Taban siyasetinin gücünü gösterdi

ABD’nin en büyük, en zengin ve aynı zamanda en eşitsiz kentlerinden New York’un geçtiğimiz hafta tarihte ilk kez sosyalist bir belediye başkanı seçmesinin yankıları sürüyor. Bu zaferden ne gibi dersler çıkarılabileceği ise uzunca bir süre daha sosyalistlerin gündemini meşgul edecek görünüyor. Bu sebeple kazanımı yalnızca kişisel veya kimliksel bir hikayeye sıkıştırmamak açısından çalışmanın arkasında yer alan binlerce destekçinin katıldığı saha çalışmasının anlaşılması önem taşıyor. Zira ne tür dinamiklerin ve örgütlenme biçimlerinin toplum üzerindeki neoliberal tahakkümü kırabileceğini görmek ancak böyle mümkün olabilir. 

EN BÜYÜK SOSYALİST ÖRGÜT

Mamdani’nin zaferinin arkasındaki ekibi tanımakla başlayalım. Çalışma, ABD sol siyasetinde on yılı aşkın süredir emek veren Amerika Demokratik Sosyalistlerinin (DSA – Democratic Socialists of America) birikimine dayanıyor. DSA, on binlerce üyeye sahip kitlesel bir hareket. ABD’deki en büyük sosyalist örgüt. 2023 sonu itibarıyla 80.000’den fazla üyeye sahip olduğu ifade ediliyor.  

Sıradan insanların işyerlerinde, mahallelerinde ve toplumda gerçek bir söz hakkına sahip olduğu demokratik sosyalizm için mücadele ediyor. Bu mücadeleyi Demokrat Parti içinde kalarak sol kanadı temsil etme stratejisi ile sürdürüyor. Kendi üyelerini Demokrat Parti ön seçimlerinden aday göstererek geleneksel Demokrat liderliğe karşı bir mücadele alanı yaratmaya çabalıyor. 

Örgütün bu anlamda kitleselleşmesinde ve seçim başarısı kazanma yeteneğinde, özellikle Bernie Sanders’ın 2016 ve 2020 başkanlık kampanyaları kritik bir rol oynadı. Sanders’ın, demokratik sosyalizmi ana akım siyasete taşıması, on binlerce kişiyi DSA saflarına çekmiş, örgüte büyük bir enerji ve saha tecrübesi kazandırmıştı. Böylece, Alexandria Ocasio-Cortez (AOC) ve Jamaal Bowman gibi figürleri de meclise taşımayı başarmıştı. 

Öte yandan DSA’nın bugün yeniden büyümesinin nedeni yalnızca Sanders’ın yarattığı siyasal meşruiyet değil. Trump döneminin derinleşen otoriter hattı, artan ekonomik eşitsizlik ve Gazze’deki soykırıma karşı net bir tutum alan örgütlü bir sol odağa duyulan ihtiyaç, DSA’ya geniş bir toplumsal meşruiyet kazandırdı. Buna ek olarak DSA, sendika örgütlenmelerinden kiracı birliklerine, göçmen dayanışması ve anti-ICE1 eylemlerinden yerel politika mücadelelerine kadar pratik faydası görülen bir hareket haline geldi. Mamdani’nin kampanyasının etrafında oluşan enerji de bu genişleyen tabanın ve sendikal-topluluk örgütlerinin birleşik desteğinin bir yansımasıydı. 

MUTFAK KABİNESİ

Mamdani’ye yönelik destek, DSA’nın ötesinde çeşitli sendikalar, mahalle örgütleri, göçmen toplulukları ve yerel inisiyatifleri kapsayan geniş bir tabana dayanıyordu. Buna karşın kampanyanın yönetim kadrosunun neredeyse tamamı DSA üyelerinden oluşuyordu (The Guardian). Bu çekirdek yapı, süreç boyunca kolektif bir siyasal iradeyi ve birikimi taşıyan bir koordinasyon mekanizması olarak işledi ve “mutfak kabinesi” olarak anıldı (Boston Review). 

Saha organizasyonu, disiplinli bir “liderlik geliştirme modeli” üzerine kuruluydu. Model, yüzlerce gönüllüyü yeni katılımcıları yönlendirebilecek yetkinliğe ulaştırmayı hedefledi; görev devri ve eğitimi temel alan bir zincirleme örgütlenme mantığıyla çalışıyordu (City & State New York). Kampanya süresince 50.000’den fazla kişinin gönüllü kaydı alındı ve 30.000’den fazlası kapı kapı çalıştı (Policy Magazine). 

“Böyle bir şeyi bir gecede büyütemezsiniz. İnsanların eğitilmesi gerekir.” 

Mutfak kabinesinin saha direktörü (Field Director) Tascha Van Auken, City & State New York’a konuşurken kampanyanın en kritik dersinin erken başlamak olduğunu vurguluyor. Erken başlangıç hem çalışma modelini kurmak hem de liderliği içeriden yetiştirmek için gereken zamanı yaratmıştı. Ona göre, böyle bir operasyon bir gecede büyümez; insanların işi görmesi, öğrenmesi, denemesi ve sorunları birlikte çözmesi gerekir. Metinlerin geri bildirimle sürekli güncellenmesi, mesajın netleştirilmesi ve altyapının adım adım kurulması bu sürecin parçasıydı. Kampanyanın geniş kesimlerde yankı uyandıran açık bir mesajının olması da bu inşayı kolaylaştırdı. 

Van Auken, ikna faaliyetlerinin kampanya boyunca asla tamamen bırakılmamasını da temel bir ilke olarak öne çıkarıyor. Saha ekibi, seçmenleri sıralı oylamaya göre uyarlanmış 1-5 skalasında kodlayarak çalıştı; sandığa gitme aşamasında iletişimi yalnızca 1 ve 2 kategorilerine yoğunlaştırdı. 

Van Auken’ın aktardığına göre çalışma, 400’ün üzerinde saha sorumlusunun teknik ve politik eğitimlerden geçtiği, deneyimli kadronun sürekli örnek uygulamalar yaparak yeni liderleri yetiştirdiği bir yapı üzerine kuruluydu. Görev devri ve bilgi paylaşımı sistemin çekirdeğiydi. Her lider, kendi rolünü üstlenebilecek yeni kişileri bulup eğitmekle sorumluydu. Bu zincirleme yöntem, kampanyanın ölçek büyütme kapasitesinin temelini oluşturdu. 

EV ZİYARETLERİ

Saha çalışması Aralık ayında DSA’nın güçlü ilişkilere sahip olduğu, kira kontrollü ve işçi sınıfı mahallelerinde başlatıldı.

Gönüllüler, Queens’teki Jackson Heights veya Bronx’taki Fordham Road gibi yoğun göçmen ve işçi sınıfı nüfusunun bulunduğu bölgelere odaklandı.  

Gönüllüler bu ziyaretlerde kira dondurma, ücretsiz ulaşım ile çocuk bakımı gibi konuları, New York’un yüksek yaşam maliyeti ve neoliberal politikaların yarattığı güvencesizlik bağlamında anlattılar. Böylece politikanın soyut ideolojik tartışmalardan çıkarılması ve emekçilerin somut ekonomik ihtiyaçlarına odaklanması sağlandı. Bu şekilde Demokrat Parti’den uzaklaşan ve hatta Trump’a kayanların da geri kazanılması hedefleniyordu.  

Bu süreç boyunca 1,6 milyon kapının çalındığı (bazı kaynaklara göre 3 milyon) ve 247.000 sohbet gerçekleştirildiği ifade ediliyor (City & State New York). Kapı kapı yapılan görüşmeler, seçmenin hangi mesajlara tepki verdiğini anında gösteren bir geri bildirim kaynağı olarak kullanıldı ve kampanya dili bu geri dönüşlere göre hızla güncellendi. 

Kampanya, New York’un demografik çeşitliliğini yansıtacak şekilde çok dilli kurgulandı. Queens ve Brooklyn’deki işçi sınıfı mahallelerinde, saha ekipleri 10’dan fazla dilde (Bengalce, Urduca, Hintçe, İspanyolca, Mandarin ve Nepalce dahil) seçmenlere ulaştı. Mamdani’nin Hintçe videolarla oy verme sistemini açıklaması gibi yanlarıyla özellikle Trump tehdidi altında yaşam mücadelesi veren göçmen topluluklara “bizim hikayemiz” duygusunu verdi (City & State New York). Mamdani kampanyasının finansman modeli de geleneksel siyasetin büyük bağışçılarına dayalı yapısıyla taban tabana zıttı. Kampanya DSA ve on binlerce küçük bağışçının desteğiyle finanse edildi (Jacobin). 

TABAN GÜCÜ KAZANDIRDI

Mamdani’nin başarısı kişisel bir çıkıştan ziyade yıllar içinde biriken örgütlü gücün ürünü oldu. Kampanyanın gösterdiği temel ders, seçim kazanmanın yalnızca iyi bir aday profili ve etkili mesajlarla değil, bunları taşıyacak kalıcı bir taban örgütlenmesiyle mümkün olduğudur. Erken başlayan, sürekli öğrenen, geri bildirimle kendini yenileyen ve liderliği içeriden çoğaltan bir yapı, New York gibi dev bir kentte bile siyaseti aşağıdan yukarıya kurabildi.  

Bu deneyimin bir diğer kritik yanı, kampanyanın tam da dönemin ihtiyaçlarına yanıt vermesiydi. Yükselen yaşam maliyetleri, neoliberal güvencesizlik ve Trump’ın temsil ettiği siyasal tehdit karşısında tabanın, geniş kesimlerin hissettiği gerçek ekonomik baskılara temas etmeyi başardı. Milyarder bağışçılarla finanse edilen geleneksel siyasetin karşısına, tamamen tabandan beslenen bir örgütlülük çıkardı. 

Bu tablo, Trump’ın gölgesine ve sermayenin ağır basan gücüne rağmen kolektif örgütlenmenin siyasal alanı dönüştürebileceğini gösterirken, DSA’nın mutfak kabinesi modeli de neoliberal siyasetin teslimiyetçi sınırlarını aşmanın kapı kapı kurulan bağlar, ortak bir maddi çıkar dili ve taban gücünü çoğaltan örgütlenme tekniklerinden geçtiğini yeniden hatırlatıyor. 

Kaynaklar: 

The Guardian, How Mamdani built an ‘unstoppable force’ that won over New York  

Policy Magazine, Three Million Knocks: The Epic Ground Game of Zohran Mamdani  

City & State New York, How Elle Bisgaard-Church became Zohran Mamdani’s most trusted adviser. 

City & State New York – Here’s how Zohran Mamdani’s 50K-strong volunteer army pulled it off. 

Boston Review, The Kitchen Tables Behind Mamdani’s Kitchen-Table Strategy  

Red Pepper, Lessons from Zohran Mamdani’s campaign  

Biggest Victory in a Generation Was Built by the New DSA 

DSA, What is democratic socialism?, web 

1- E.n. ICE (Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi) son dönemde Trump’ın yönlendirmesiyle ülke çapında göçmenlere yönelik ev baskınları, şiddet, süresiz gözaltı ve sınır dışı uygulamaları sebebiyle eleştiriliyor.