Edirne’nin Enez ilçesine bağlı Çandarlı, Hisarlı ve Işıklı köyleri ile Yenimahalle köyüne Leora Çevre ve Enerji Yatırımları A.Ş. tarafından yapılması planlanan 8 türbinli ”Çandır Rüzgâr Enerji Santrali (RES) ve Elektrik Depolama Tesisi” projesine “ÇED olumlu” kararı verildi. Projenin bazı türbinlerinin Gala Gölü Milli Park sınırına çok yakın olduğunu belirten yaşam savunucuları “Gala Gölü Trakya’nın kalbi, binlerce yıldır insanla doğanın birlikte nefes aldığı bir yaşam alanıdır. Bu bölge aynı zamanda Afrika–Avrupa kuş göç yoludur. Söz konusu proje yenilenebilir enerji kılıfı altında doğal yaşamı yok edecek bir girişimdir. Bu sessizliğe razı olamayız” dedi.
Yaklaşık 546 milyon TL proje bedeli olan RES’in en yakın türbin mesafesinin Gala Gölü Milli Parkına 1-2 km ile başlayıp bazı alanlarda 80-100 metreye kadar düştüğü belirtildi. Gala Gölü Milli Parkı ve çevresinin önemli bir sulak alan olduğu ve uluslararası düzeyde korunması gereken bir alan niteliğinde olduğuna da dikkat çekildi.
KUŞLARIN TEHLİKEDE
Keşan Kent Konseyi Başkanı Dr. Uğur Özdağlı, Gala Gölü’nün önemine dikkat çekerek “Antik Ainos (Enez) kentinden bu yana bölge, balıkçılık, saz üretimi ve tarım faaliyetleriyle insan yerleşimini beslemiş; bugün ise Türkiye’nin en önemli sulak alan ve kuş göç merkezlerinden biri haline gelmiştir. Dünya mirası ve aynı zamanda Milli parktır” dedi. Bu bölgenin Afrika–Avrupa kuş göç yolu üzerinde olduğunu vurgulayan Özdağlı, şöyle devam etti:
“Her yıl ortalama 200’den fazla kuş türü burada konaklamakta, üremekte veya beslenmektedir. Aralarında flamingo, pelikan ve küçük karabatak gibi nesli koruma altındaki türler bulunmaktadır. Ne yazık ki, bugüne kadar özel sektörün önüne gelen her projeye hızla onay veren Edirne Valiliği ve İl Çevre Komisyonu, bu kez de dünya mirası niteliğindeki Gala Gölü Milli Parkı’nın geleceğini tehdit eden bir projeye ‘olumlu’ rapor vermekten çekinmemiştir. Bu proje, Gala Gölü Milli Parkı ve Meriç Deltası sulak alan sistemiyle sadece komşu değil, adeta iç içe konumlanmıştır. Direkler, yolar, bağlantı alanları mera orman ve milli parkın önemli bir kısmına zarar veriyor. Projede planlanan türbinler, Afrika–Avrupa kuş göç koridorunun tam kalbinde yer almaktadır. Bu hat; pelikan, leylek, yırtıcı kuşlar, flamingolar ve ördek türleri tarafından yoğun biçimde kullanılmaktadır. Türbinlerin 150 metre kule yüksekliği ve 120 metre kanat çapı, kuş çarpışma riskini dramatik biçimde artırmaktadır. Yer yer milli parka 80-100 metreye yaklaşan türbinler göçmen kışlar için yok olma riski taşıyor. “
SU KALİTESİ BOZULUR
Türbinlerin temelinin ve servis yollarının gölün su kalitesini de bozacağını anlatan Dr. Özdağlı “Gala Gölü, doğal bir rezervuardır. Bu özelliğiyle bölgedeki tarım, hayvancılık ve biyolojik çeşitlilik için hayati öneme sahiptir. Su kıtlığı yaşanan bu dönemde doğal rezervuarların geri dönüşümsüz hasarı doğal hayat çevre ve tarım için endişe ve korku yaratmaktadır. Türbinlerin işletme sesi 35–45 dB aralığındadır. Bu gürültü düzeyi, özellikle yarasa ve kuşların yön bulma sistemini bozabilir” dedi. Türbinlerin yüksekliğinin Enez’in tarihsel ve doğal peyzaj bütünlüğünü de bozduğunu kaydeden Özdağlı, projenin tarım, arıcılık ve hayvancılık alanlarını bölerek yerel ekonomiyi de olumsuz etkileyeceğini söyledi. Özdağlı “Ayrıca, antik Ainos kenti ve çevresi, geri dönüşü olmayan görsel kirliliğe ve kültürel tahribata maruz kalacaktır. Söz konusu proje yenilenebilir enerji kılıfı altında doğal yaşamı yok edecek bir girişimdir. Bu proje; Ramsar, Bern ve Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmeleri ilkeleriyle, 2872 Sayılı Çevre Kanunu’na ÇED Yönetmeliği’yle açıkça çelişmektedir. Bu sessizliğe razı olamayız. Gala Gölü’nü savunmak, Enez’i, Trakya’yı, Türkiye’yi savunmaktır. Bu topraklarda rüzgârı elektriğe değil, yaşama çevirmek mümkündür” değerlendirmesini yaptı.
