BirGün/ANKARA
TÜİK’in resmi verileri, milyonların gerçeklerini perdeleyemiyor. Çalışmak isteyen ama iş bulamayan, iş aramaktan vazgeçenler ya da işsizlik ödeneğine erişemeyen milyonlar, derinleşen ekonomik krizle baş başa bırakılıyor.
TÜİK verilerine göre, 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı Ağustos ayında bir önceki aya göre 168 bin kişi artarak 3 milyon 44 bin kişi oldu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,8 iken kadınlarda yüzde 11,6 olarak tahmin edildi. Temmuz ayı için daha önce açıklanan yüzde 8’lik işsizlik oranı ise yüzde 8,1 olarak revize edildi.
Daha fazla çalışmak isteyenlerin sayısındaki yıllık artış sürüyor. Haftalık 40 saatten daha az çalışan ve imkânı olması durumunda daha çok çalışmayı isteyenlerin sayısı son bir yılda 3 milyon 460 binden 3 milyon 879 bine yükselerek 420 bin kişi arttı. Yaklaşık 4 milyon kişi haftalık 40 saatten az çalışıyor ve daha fazla çalışmak istiyor. DİSK-AR’a göre zamana bağlı eksik istihdamdaki artış geçim sıkıntısının sonucu olarak ortaya çıkıyor.
15 yaşın üzerinde olmakla beraber herhangi bir biçimde istihdamda olmayan, son 4 hafta içinde aktif biçimde iş arayan ve gelecek 2 hafta içinde iş başı yapabilecek bireyleri işsiz olarak kabul eden TÜİK, çalışma isteğini beyan edenlerini işsiz olarak saymıyor. Oysa iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, iş arayan ancak hemen çalışmaya başlayamayacak olanları kapsayan potansiyel işgücü büyüyor. Potansiyel işgücü son bir yılda 692 bin kişi artarak 4 milyon 574 binden 5 milyon 266 bine yükseldi. Başka bir ifadeyle Ağustos 2025 itibarıyla Türkiye’de 5,3 milyona kişi, çalışmak istemesine rağmen iş bulamıyor.
GERÇEK İŞSİZLİK 12,2 MİLYON KİŞİ
Geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 29,7 olarak açıklandı. DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş tanımlı işsiz sayısı 12 milyon 190 bin oldu. Geniş tanımlı işsiz sayısındaki artış, zamana bağlı eksik istihdam ve ümitsiz işsizler ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, iş arayan ancak hemen çalışmaya başlayamayacak olanları kapsayan potansiyel işgücü sayısındaki artıştan kaynaklanıyor.
Ağustos 2024 ve Ağustos 2025’te dar tanımlı işsizlik yüzde 8,5 olarak açıklansa da geniş tanımlı işsizlikte artış hızlanıyor. Geniş tanımlı işsizlik oranı son 1 yılda 2,2 puan arttı. Geniş tanımlı işsiz sayısında bir yıllık artış ise 1 milyon 117 bin oldu.
2,5 MİLYON KİŞİ ÖDENEKTEN MAHRUM
TÜİK’in resmi dar tanımlı işsizlerin ezici çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor. İşsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor. Ağustos 2025’te TÜİK toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 44 bin kişi olarak açıkladı. İŞKUR’un Ağustos 2025 İşsizlik Sigortası Bültenleri verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 495 bin 408 oldu. Yaklaşık 2,5 milyon işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Bu da işsizlerin yüzde 84’ünün işsizlik ödeneği alamadığı anlamına geliyor.
KADINLAR İKİ KAT İŞSİZ
TÜİK tarafından açıklanan dört ayrı işsizlik türünde de kadın işsizliği erkek işsizliğinden yüksek seyrediyor. Ağustos 2025’te mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,8 iken kadınlarda yüzde 11,6 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 23,8 kadınlarda ise yüzde 39,2 olarak hesaplandı.
Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı erkeklerde yüzde 17,4 iken kadınlarda yüzde 23. İşsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı erkeklerde yüzde 14,1 iken kadınlarda yüzde 30,2 oldu.
