William Adolphe Bouguereau’nun yaptığı İlk Matem adlı eser.
Evet, itiraf ediyorum, rastlayınca kaydetmiştim. İsmini aklımda tutmam mümkün değil ama konusunu ve görüntüsünü unutmadım. İlk gördüğüm andan beri zihnimde. Hatırlamak istediğimde de istemediğimde de orada.
William-Adolphe Bouguereau; Premier Deuil (orj.), The First Mourning, İlk Matem
Mark Twain’in Âdem ile Havva’nın Güncesi adlı öyküsünü dinlediğimde de aynı konu vardı. O da aklımın bir köşesinde bu eserle birleşip zihnimin kasvetli taraflarından birinde yerini aldı. Seçme öykülerden oluşan bir kitap fakat tek hatırladığım öykü bu.
Bazen kitapları dinledim mi, okudum mu hatırlamıyorum. Bu kitap da kitaplığımda yok, o zaman dinlemişimdir diye düşündüm ve buna karar verdim. Evet, dinledim.
Daha klasik, daha farklı bir tarz beklemiştim. Sonuçta, yazarın en bilinen kitapları Tom Sawyer ve Huckleberry Finn. Neyse.
Etkilendim çünkü ilk evlat acısını yaşayanın Havva olduğunu hiç düşünmemiştim. Ama Havva’nın bu acıyı ilk çeken insan olduğunu düşündüğümde, her düşündüğümde, zihnimde bir taş daha yerinden oynuyor. Küçük ama etkili bir taş; sabit yerinden çıkıyor ve küçüklü büyüklü bir taş yığınının arasına yuvarlanıyor gibi.
İnsan bütün ömrünü acılardan azade yaşamak istiyor. Belki fiziksel olarak bunu başaranlar vardır, küçük bir ihtimal de olsa. Ama zihninden kaçabilir misin? Kimler kaçabilir? Kimler zihninde kurguladığı acılardan kurtulabilir?
Ben mesela her gün kaç kere ölüyorum ve her gün sevdiğim insanları kaç kez kaybediyorum. Bunu en aza ne kadar indirebilirim?
Bu eser aklıma her geldiğinde, o kitap da zihnimin bir köşesinden belirdiğinde, ben de onlarla birlikte evlat acısı çekiyorum. Tamam, kabul ediyorum -asla gerçeğin etkisi gibi olamaz. Ama zihnimde ve bedenimde bunun fragmanını yaşıyorum.
Bu bir empati duygusu mu, bir hastalık mı, yoksa insana bahşedilen zihnin mükemmel yaratılışının bir laneti mi… bilen aydınlatıversin.
Leyla
İlk Matemden Sonsuza was originally published in Türkiye Yayını on Medium, where people are continuing the conversation by highlighting and responding to this story.