Geri Adımın Anatomisi

Photo by Abhishek Bikkad on Unsplash

Temkinli mi sandın? Belki sadece korkuyorsundur…

Korkaklıkla temkinlilik… İkisi de adım atmadan önce durur ama biri geri çekilirken diğeri yön değiştirir. Korkak, hayalindeki kapının tokmağına uzanmaz bile; “ya açılmazsa” diye. Temkinli olan açmadan önce menteşelere, kilide, hatta kapının ardındaki gölgeye bakar. Korkak, riskin kendisinden korkar; temkinli ise riskin yönetilemez olmasından. Korkaklığın freni boştur, temkinliliğin ise el freni vardır: gerektiğinde bırakır.

Hayatın her gün sunduğu karar anlarında bu ikisi arasındaki fark belirir. Mesela motorun benzini azalmıştır. Korkak biri, patrona söyleyemez; “ya azar işitirsem” diye. Temkinli biri ise “yarın yolda kalırsak işler daha kötüye gider” diyerek haber verir. Çünkü korkak, olaylara tepki verir; temkinli olan önlem alır. Korkaklıkta susturulmuş bir iç ses vardır, temkinlilikte ise yüksek sesle düşünen bir beyin.

İkisinin benzer yönleri yok mu? Var. İkisi de önce düşünür, ikisi de riski fark eder. Ama korkaklık, hareketi öldürür; temkinlilikse hareketi planlar. Korkak, mağlubiyetin acısını hiç yaşamamak için hiçbir oyuna katılmaz. Temkinli, mağlubiyeti göze alır ama kazanma ihtimalini artırmak için strateji geliştirir. Biri kaçmakla meşguldür, diğeri nasıl ilerleyeceğini hesaplamakla.

Toplum da çoğu zaman bu ikisini karıştırır. Birine “çok tedbirlisin” derken alttan alta “korkaksın” demek ister. Oysa herkes bilir ki, düşüne düşüne yürüyen biriyle yürümeyi reddeden biri aynı kişi değildir. Yalnızca sonuçla ilgilenen zihinler bu farkı göremez. Çünkü temkinli olan, sonucu değil süreci önemser; korkak olan ise sonuçtan o kadar korkar ki süreci başlatamaz.

Korkaklık geçmişin hayaletlerinden, temkinlilik geleceğin bilinmezliğinden beslenir. Korkak geçmişte yara almıştır ve hep aynı yerden kanamaktan korkar. Temkinli de yara almıştır ama artık dikiş atmadan önce iğnenin açısını doğru hesaplar. Birisi geçmişte donmuş bir andır, diğeri geleceğe hazırlanmış bir plandır.

Ve işin ironik yanı şudur: Temkinli insanlar bazen korkaklarla aynı suskunluğu taşır. Ama bu suskunluk başka bir sessizliktir. Korkaklıktan gelen sessizlik bir sığınaktır, temkinlilikten gelen bir hazırlıktır. Biri kabuğuna çekilir, diğeri zırhını giyer. İkisinin sessizliği aynı görünür ama biri teslimiyet, diğeri stratejidir.

İletişim adresi:

İnstagram adresi: Nuri Sencer

Geri Adımın Anatomisi was originally published in Türkiye Yayını on Medium, where people are continuing the conversation by highlighting and responding to this story.