Trafikte sıkça duyduğumuz “geçiş üstünlüğü” kavramı, sürücülerin doğru anlaması gereken en önemli trafik terimlerinden biridir. Özellikle sürücü adayları için “geçiş üstünlüğü nedir, kimlere tanınır, hangi araçlar bu haktan yararlanır” soruları merak konusudur. İşte geçiş üstünlüğü anlamı, kuralları ve ceza detaylarıyla birlikte kapsamlı açıklaması…
GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ NE DEMEK?
Geçiş üstünlüğü, trafikte belirli araçlara can ve mal güvenliği açısından öncelikli geçiş hakkı tanınmasıdır. Bu hak, acil veya kamu hizmeti yürüten araçlara tanınır ve diğer sürücülerin bu araçlara yol vermesi zorunludur.
Karayolları Trafik Kanunu’na göre geçiş üstünlüğü; acil bir görevi yerine getiren veya tehlike altında bulunan araçların, diğer araçların durmasını beklemeden yoluna devam edebilmesidir.
HANGİ ARAÇLARIN GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ VARDIR?
Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar belirli kanunlarla tanımlanmıştır. Bu araçlar görev halinde olduklarında mavi-kırmızı tepe lambası ve sireni aynı anda kullanarak trafiğe uyarı verirler. İşte sırasıyla geçiş üstünlüğüne sahip araçlar:
- Cankurtaran (Ambulanslar)
- İtfaiye araçları
- Polis ve jandarma araçları
- Sivil savunma araçları
- Trafik hizmetlerinde görevli resmi araçlar
- Askeri konvoylar ve güvenlik eskortları
- Cumhurbaşkanı ve bazı devlet erkânına ait resmi araçlar
Önemli not: Bu araçların geçiş üstünlüğü yalnızca görev veya acil durum esnasında geçerlidir. Keyfi kullanım kesinlikle yasaktır.
GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ KURALLARI
Geçiş üstünlüğü olan bir araç yaklaştığında tüm sürücüler hızını azaltmalı, sağa yanaşmalı ve gerekirse durmalıdır.
Bu araçların geçişini engellemek, arkasından giderek “boşluktan faydalanmak” trafik ihlalidir.
Kavşaklarda geçiş üstünlüğüne sahip araçlar, ışıklara tabi olmadan geçebilir, ancak diğer sürücüler buna dikkat etmek zorundadır.
GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ İHLALİ CEZASI 2025
Geçiş üstünlüğüne sahip araçlara yol vermemek trafik güvenliğini tehlikeye sokan ciddi bir ihlaldir.
2025 yılı itibarıyla bu kuralı ihlal eden sürücülere 1.506 TL idari para cezası uygulanmaktadır. Tekrarı halinde ehliyete geçici süreyle el konulabilir.
GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ KISACA
- Tanım: Acil durum veya kamu güvenliği için görev yapan araçlara trafikte tanınan öncelikli geçiş hakkıdır.
Amaç: Hayati görevlerin ve acil hizmetlerin gecikmeden yürütülmesini sağlamak.
Kural: Siren ve tepe lambası aktifse, diğer sürücüler derhal yol vermelidir.
Tüm resmi araçların geçiş üstünlüğü var mı?
Hayır. Yalnızca görev sırasında olan ve uyarı sistemleri açık olan araçlar bu haktan yararlanabilir.
Geçiş üstünlüğü ihlali cezası ne kadar?
2025 yılı için geçiş üstünlüğüne uymamanın cezası 1.506 TL’dir.
Geçiş üstünlüğü, trafikte önceliği olan araçlara saygı gösterilmesi anlamına gelir. Bu sadece bir kural değil, aynı zamanda insan hayatına duyulan saygının göstergesidir. Her sürücünün bu bilince sahip olması, hem kendi güvenliğini hem de toplumun güvenliğini doğrudan etkiler.
