Kocaeli’nin Dilovası ilçesinde Ravive Kozmetik’e ait parfüm dolum tesisinde meydana gelen ve 3’ü çocuk, 6 kadın işçinin yaşamını yitirdiği yangına ilişkin soruşturmada yeni ifadeler dosyaya girdi.
Yangından yaralı olarak kurtulan vardiya amiri Gülhan Bendi, çalışma koşulları, denetimsizlik ve patlama anına ilişkin ayrıntılı bir ifade verdi.
Gazeteci İsmail Saymaz, halktv.com.tr’de yayımlanan yazısında, Bendi’nin ifadelerini aktardı.
Bendi tesiste altı yıldır çalıştığını ve yangın sırasında kalite kontrol ve paketleme bölümünde bulunduğunu belirtti. Üretimin genişletilmesiyle birlikte yeni makineler alındığını, iş yükünün arttığını ve çalışan sayısının 4’ten 15’e yükseldiğini söyledi.
“SADECE İKİ KİŞİ SİGORTALIYDI”
İfadesinde işyerinde uzun süredir sigortasız işçi çalıştırıldığını belirten Bendi, kendisinin sigortasının da aylar sonra yapıldığını ifade etti. “Ben dahil sadece iki kişi sigortalıydı. Diğerleri kaçak çalışıyordu. Geçmişte Suriyeli ve Özbek çalışanlar da vardı” dedi.
Bendi, kimseye işin riskleri hakkında bilgi verilmediğini, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi yapılmadığını söyledi. Atölyede yanıcı kimyasallar kullanılmasına rağmen statik elektrik birikimini önleyecek düzenek bulunmadığını, koruyucu giysi veya ekipman sağlanmadığını anlattı.
“ZABITALAR GELİR, ÇAY İÇER, PARFÜM ALIP GİDERDİ”
En dikkat çekici bölüm ise işyerindeki denetimlere ilişkin.
Bendi, tesise yalnızca belediye zabıtasının geldiğini belirterek şunları söyledi:
“Zabıtalar denetleme adı altında gelirdi. Patronum Kurtuluş Oransal’la bir süre oturup çay içerlerdi. Kurtuluş, zabıtalara parfüm, krem ve ne isterlerse vermemi söylerdi. Ben de zabıtalara verilmesi için hazırladığım paketi Kurtuluş’a teslim ederdim. Zabıtalar denetleme yapmadan işyerinden ayrılırdı.”
PATLAMA ANI
Patlama anına tanıklık eden Bendi, çalışma düzenini ve patlamanın nasıl gerçekleştiğini de aktardı. Üretim alanındaki işçilerin konumlarını tek tek anlatarak, tankın yanında çırpıcı cihazla karışım yapıldığını ve büyük bir alev topu oluştuğunu belirtti. Kendini dışarı atabildiğini ancak birçok işçinin içeride kaldığını söyledi.
HİBE ARAÇ İDDİALARI
Yangının ardından Dilovası Belediye Başkan Yardımcısı, Zabıta Müdürü ve üç zabıta memuru açığa alındı.
Saymaz’ın aktardığına göre soruşturma dosyasında, Ravive Kozmetik’e ruhsat verilmesi karşılığında belediyeye iki aracın hibe edildiği iddiası da yer alıyor. Araçlardan birinin belediyede kullanıldığı, diğerinin ise kayıtlarda bulunmadığı ileri sürülüyor.
Ayrıca Dilovası’nda ruhsat verilen başka işletmelerden de araç ve para alındığı yönünde ihbarların olduğu, bazı belediye personelinin sahte diploma şüphesiyle inceleme altında bulunduğu belirtiliyor.
Saymaz’ın yazısında şu ifadeler yer aldı:
“Gülhan Bendi, Dilovası’nda 3’ü çocuk, 6 kadın işçinin hayatını kaybettiği parfüm atölyesi yangınından sağ kurtulanlardan…
Bendi, 40 yaşında, evli ve iki çocuk annesi.
Vardiya amiri olarak çalıştığı için hem müşteki hem de şüpheli olarak ifadesi alındı.
Bendi, işyerinde altı yıldır çalışıyor.
O günlerde parfümleri şişeleme, etiketleme ve kalite kontrol işi yapıyorlarmış. İki yıl sonra üretim kapasitesi artınca yeni binaya taşınmışlar. Parfüm üretiminde kullanılan IBC tankı, elektrikli karıştırıcı alet, şarjlı mikser, krem makineleri ve dolum sistemi alınmış.
Dört olan işçi sayısı 15’e yükselmiş.
Bendi, “Eski ve tecrübeli çalışan olduğum için yeni yerde patron Kurtuluş Oransal, yapılacak işleri bana söylerdi. Ben de çalışanlara işi nasıl yapmaları gerektiğini anlatırdım” diyor.
HANİ İŞKUR BİLMİYORDU?
İşe girdiğinden beri sigortasız işçi çalıştırıldığını vurguluyor.
Kendisi de yedi sekiz ay sigortasız çalışmış.
Sonra mı?
Bakın neler anlatıyor:
“4-6 ay boyunca İŞKUR üzerinden alınmış işçi olarak gösterildim. Bu süre geçtikten sonra beni sigortalı çalıştırmaya başladılar. O tarihten bu yana sigortalıyım.”
İŞKUR derken, atölyenin bir bina bitişiğindeki ofisi kastediyor olmalı. Sizin anlayacağınız İŞKUR, iskanı olmayan, iş güvenliği ve iş sağlığı yönünden hiçbir önlemin alınmadığı, işçilerin sigortasız çalıştırıldığı bu atölyeye kilit vuracağı yerde eleman gönderiyormuş!
Bendi, kendisi dahil, sadece iki işçinin sigortasının yapıldığını, diğerlerinin ise kaçak çalıştığını söylüyor. İçlerinde Suriyeli çocuk işçinin olduğunu belirterek, “Geçmiş tarihlerde Suriyeli ve Özbek çalışanlar vardı” diyor.
Bendi, patlama anını şöyle anlatıyor:
“Ben, Cansu Esetoğlu, Tuğba Taşdemir ve Ayten Aras, ikinci katın ortasında IBC tankının 7-8 metre uzağında paketleme masasında çalışıyorduk. Şengül Yılmaz ve Hanım Güley, bir metre arkamızda yerde kutu açıyordu. Nisa Taşdemir ve Esma Gikan, tanka 12-13 metre uzakta krem yapımıyla uğraşıyordu. Kapının girişinde Gökçe Şadiye Sağlam, Keriman Miskin ve Zeynep Hüseyin, parfüm kutusu paketliyordu. Hürol ve Tuncay Yıldız, kapının eşiğinde tanka boşaltılmak üzere ürün hazırlıyordu. Tuncay’ın çırpıcı cihazla tankının yanında olduğunu gördüm. Arkam tanka dönüktü. Tuncay, buraya gittikten sonra büyük bir patlama oldu. Alev toplu meydana geldi. Bunun sebebi kimyasal maddelerdir. Can havliyle kendimi dışarıya attım. Sağ elimin orta ve yüzük parmaklarında yanıklar oluştu. Ben çıktıktan sonra Tuncay’ın yandığını ve kendisini binanın dışına attığını gördüm.”
Bendi, kimseye işin riskleri hakkında bilgi aktarılmadığını, iş güvenliği eğitimi ve koruyucu kıyafet verilmediğini ifade ediyor. Statik elektriğin yaratacağı olumsuzlukları engelleyebilecek bir düzenek bulunmadığını söylüyor.
‘NE İSTERSE VERİN’
Denetim mi?
Yalnızca Dilovası Belediyesi zabıtalarının geldiğini söylüyor.
Gelmişler ve ne mi yapmışlar?
Bendi, rezaleti şu sözlerle anlatıyor:
“Zabıtalar denetleme adı altında gelirdi. Patronum Kurtuluş Oransal’la bir müddet oturup çay içerlerdi. Kurtuluş, zabıtalara parfüm, krem ve ne isterlerse vermemi söylerdi. Ben de zabıtalara verilmesi için hazırladığım paketi Kurtuluş’a teslim ederdim. Zabıtalar denetleme yapmadan işyerinden ayrılırdı.”
BELEDİYE ARAÇ ALIP RUHSAT MI VERDİ?
Geçen gün Dilovası Belediye Başkan Yardımcısı Necati Temiz, Zabıta Müdürü Nizamettin Balcı ve üç zabıtayı açığa alındı.
Bendi’nin, zabıtaların parfüm alıp işyerini denetlemeden gittikleri yönündeki ifadesi, bu kararda etkili olmuştur diye tahmin ediyorum.
Peki rüşvet alan sadece zabıtalar mı?
Elime ulaşan bir ihbarda, Başkan Yardımcısı Temiz’in Ravive Kozmetik’e ruhsat veren kişi olduğu, bu işlem karşılığında şirketin belediyeye iki araç hibe ettiği ileri sürülüyor. İki araçtan birinin belediyede kullanıldığı, diğerinin ise piyasada olmadığı iddia ediliyor.
Yine geçenlerde Dilovası’nın Kayapınar Mahallesi’nde ruhsat verilen fabrikadan hibe araç ve para alındığı belirtiliyor.
Öte yandan, belediyede görevli çoğu müdürün ve personelin üniversite diplomalarını savaş döneminde Ukrayna’dan aldıkları öne sürülüyor.”
