DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, Türkiye’de tutuklu üniversite öğrencilerinin sayısının ve durumunun açıklanması amacıyla Meclis’e soru önergesi sundu.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in yanıtlaması istemiyle sunulan önergede Çelenk, “En temel haklarını ve barışçıl demokratik taleplerini dile getiren öğrenciler gözaltına alınmakta, tutuklanmakta ya da üniversite yönetimlerinin idari kararlarıyla cezalandırılmaktadır” dedi.
“BİRÇOK ÖĞRENCİ SADECE PANKART TAŞIDIĞI İÇİN ‘TERÖR’ SUÇLAMALARIYLA YARGILANIYOR”
Çelenk, son yıllarda üniversite öğrencilerinin yalnızca düşüncelerini ifade ettikleri için hedef alındığını belirtti. Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü’nde 27 Ekim’de yaşanan olaylara değinen Çelenk, “‘Hacettepe Ülkücü Teşkilatı’ adlı grubun çağrısı üzerine kampüse gelen kişiler, barışçıl protesto hakkını kullanan öğrencilere palalarla saldırmıştır. Yaralı öğrenciyi hastanede gözaltına alma girişimi, güvenlik anlayışının geldiği vahim noktayı göstermektedir” dedi. Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası İstanbul Beyazıt Meydanı’ndaki eylemlerde de yüzlerce öğrencinin gözaltına alındığını, onlarcasının tutuklandığını hatırlatan Çelenk, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün Türkiye’de birçok öğrenci yalnızca bir eyleme katıldığı, bir pankart taşıdığı ya da bir bildiriyi paylaştığı için ‘terör’ suçlamalarıyla yargılanmaktadır.”
KAÇ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ TUTUKLU?
Önergesinde tutuklu üniversite öğrencilerinin sayısını soran Çelenk, bu konuda kamuoyunun bilgilendirilmesi gerektiğini belirterek şöyle dedi: “Ceza infaz kurumlarında tutuklu veya hükümlü statüsünde bulunan üniversite öğrencilerinin sayısı, bulundukları iller, isnat edilen suç türleri ve kayıtlı oldukları üniversiteler hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi hem şeffaflık hem de eğitim hakkının korunması açısından zorunludur.”
“PROTESTO ANAYASAL BİR HAKTIR”
Öğrencilerin boykot, protesto ve yürüyüş gibi eylemlerinin suç kapsamına alınamayacağını belirterek Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) hükümlerine atıfta bulunan Sevilay Çelenk, “1982 Anayasası’nın 26. ve 34. maddeleri ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10. ve 11. maddeleri, bireylerin düşüncelerini açıklama ve barışçıl biçimde toplanma haklarını güvence altına almaktadır. Nitekim Anayasa’nın 34. maddesi açıkça ‘Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir’ der. Üniversite öğrencilerinin boykot dâhil her türlü barışçıl protestosu, demokratik katılımın ayrılmaz bir parçasıdır” ifadelerini kullandı.
“ELİNDE SİLAH VE PALA TAŞIYANLAR KAMPÜSLERE RAHATLIKLA GİRİYOR”
Çelenk, üniversitelerin her gün yüzlerce polis tarafından çevrelendiği, buna karşın elinde silah veya pala taşıyan kişilerin kampüslere rahatlıkla girebildiği bir ortamın oluştuğunu söyledi. Çelenk, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Üniversiteler artık, içinde ve çevresinde öğrencilerin en ufak bir eylem ihtimaline karşı her gün yüzlerce polisin bekletildiği, ancak elinde silah ve palayla gelen kişilerin rahatlıkla dolaşabildiği yerlere dönüşmüştür. Bu tablo, yükseköğretim kurumlarının güvenlik politikalarıyla kuşatıldığını ve kamusal alanda özgürlüklerin sınırlandığını göstermektedir.”
Sevilay Çelenk – DEM Parti Diyarbakır Milletvekili
Sevilay Çelenk, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’den şu sorulara yanıt istedi:
- Türkiye genelinde ceza infaz kurumlarında tutuklu veya hükümlü statüsünde bulunan üniversite öğrencilerinin sayısı kaçtır?
- 2020 yılından bu yana üniversite öğrencilerine yönelik gözaltı, tutuklama ve mahkûmiyet kararlarının yıllara göre dağılımı nedir?
- Tutuklu veya hükümlü öğrencilerin illere göre ve isnat edilen suç türlerine göre (örneğin Terörle Mücadele Kanunu, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu, Cumhurbaşkanına hakaret, kamu malına zarar gibi) dağılımı nedir?
- Tutuklu veya hükümlü öğrencilerin kayıtlı oldukları üniversite ve bölümlere ilişkin bir istatistik tutulmakta mıdır? Varsa, bu öğrencilerin üniversite bazında dağılımı nedir?
- Ceza infaz kurumlarında bulunan öğrencilerin eğitimlerine devam edebilmesi, sınavlara girebilmesi, açık veya uzaktan öğretim imkânlarından yararlanabilmesi için hangi düzenlemeler yapılmıştır?
- Tutuklu öğrencilerin kitap, ders materyali, yazışma ve internet erişimi gibi hakları cezaevlerinde nasıl uygulanmaktadır?
- 2020 yılından bu yana kaç üniversite öğrencisi hakkında disiplin soruşturması açılmıştır? Bu soruşturmalar sonucunda kaç öğrenciye uzaklaştırma, eğitimden men veya disiplin cezası verilmiştir?
- Öğrencilerin boykot, yürüyüş, protesto ve benzeri barışçıl eylemlerine yönelik polis müdahaleleri veya güvenlik güçlerinin orantısız uygulamaları hakkında Bakanlıklarınızın yürüttüğü bir inceleme veya denetim bulunmakta mıdır?
- Cezaevlerinde tutuklu öğrencilerin psikososyal destek, rehberlik ve hukuki danışmanlık ihtiyaçları için özel bir çalışma veya protokol yürütülmekte midir?
- 2017 ve 2025 yılları arasında, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması gerekçesiyle kamu görevine başlatılmayan üniversite mezunu sayısı kaçtır?
- 2017 ve 2025 yılları arasında, bu gerekçeyle açılmış ve hâlen devam eden güvenlik soruşturması davalarının sayısı nedir?
- Tutuklu öğrencilerin ceza infaz kurumlarından sınav merkezlerine nakledilmesi sürecinde kullanılan ring araçları için öğrencilerden veya ailelerinden herhangi bir ücret talep edilmekte midir? Talep ediliyorsa bu uygulamanın hukuki dayanağı, ücretin tutarı ve kapsamı nedir? Uygulama iller arasında farklılık göstermekte midir?
