TBMM Genel Kurulu’nda Vakıf taşınmazları, kültür varlıkları, tarihi alan yönetimi ve kültür, turizm faaliyetlerinde dijital denetimi güçlendirmesine yönelik düzenlemeleri içeren Vakıflar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşmeleri devam ediyor. Teklif görüşmelerinde konuşan CHP İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, “Bu bir kanun değişikliği değildir, İstanbul’un malına, hafızasına, tarihine çökme operasyonudur. Bu, bir mülkiyet transferi operasyonudur. Bakın, bugün Silivri’de zindanda tutulan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu ve ev hapsinde bulunan Sayın Mahir Polat bu kentin ihmal edilmiş mirasını korudular, yıkılmış binaları yeniden hayata, yaşama döndürdüler, talan edilmiş olan belleği onardılar, İstanbul’a ait olanı İstanbul halkına iade ettiler ama daha önemlisi de ranta teslim etmediler” dedi.
“BU DÜZENLEME HALKIN İRADESİNE DOĞRUDAN MÜDAHALE ARACIDIR”
CHP İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, şu ifadelere yer verdi:
“Bu teklifle iktidar resmen halk iradesine karşı bir savaş başlatmış durumda. Düşünün, bir imza atılıyor valiliğin binası, üniversitenin yapısı, belediyenin arsası, hazine malı, hepsi Vakıflar Genel Müdürlüğüne devroluyor; bir kalem darbesiyle, bir imzayla hem de. Bu kamu malı dediğiniz şey artık tek bir gecede el değiştirebiliyor. Oysa mevcut yasa çok açık, Vakıflar Kanunu’nun 30’uncu maddesi 2 tane şart arıyor. Bir, yapı vakıf kültürü olacak yani tescilli. İki, vakıf eliyle yapılmış olacak yani ortada belge, kayıt, delil olacak. Şimdi, bu şartları engel olarak görüyorlar ve diyorlar ki; ‘her ne suretle olursa olsun bir vakıf izi varsa, bir onarım yapılmışsa, bir kiralama ilişkisi kurulmuşsa o artık vakıf malıdır’.
Bu, bir kanun değişikliği değildir, İstanbul’un malına, hafızasına, tarihine çökme operasyonudur. Bu, bir mülkiyet transferi operasyonudur. Bakın, bugün Silivri’de zindanda tutulan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu ve ev hapsinde bulunan Sayın Mahir Polat bu kentin ihmal edilmiş mirasını korudular, yıkılmış binaları yeniden hayata, yaşama döndürdüler, talan edilmiş olan belleği onardılar, İstanbul’a ait olanı İstanbul halkına iade ettiler ama daha önemlisi de ranta teslim etmediler. Müze Gazhane, Feshane, Moda İskelesi, Casa Botter, Yerebatan Sarnıcı, bunlar birer tarihî bina falan değiller, bunlar birer hafıza, birer dayanışma mekânı, birer kamusal nefes alanı aslında ve şimdi o hafızayı, o emeği, o mirası tek bir imzayla devretmek istiyorlar, bir gecede vakıf malı ilan etmek istiyorlar, muhafızlarından koparmak istiyorlar. Peki, bunu niçin yapıyorlar? Bu malları Ensar’a mı TÜRGEV’e mi devretmek için yoksa bu malları vakıf maskesi adı altında başka bir şekilde dağıtmak için mi? Bu düzenleme İstanbul’un belleğine, yerel demokrasisine ve halkın iradesine doğrudan müdahale aracıdır.”
“DERNEKLERİN GELİRLERİNİN YÜZDE 40’INI ANKARA’YA ÇEKMEK FİİLEN EL KOYMAKTIR”
Teklifin 12. maddesi üzerine konuşan DEM Parti Muş Milletvekili Sümeyye Boz, şunları söyledi:
“Bugün önümüze getirilen bu madde hükümetin yıllardır adım adım kurduğu otoriter merkezleşme düzeninin aslında başka bir halkasını temsil ediyor. Teklif Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün yönettiği vakıflardan alınan yönetim masrafının yüzde 20’den yüzde 40’a çekilmesini öngörüyor. Yani masraf artışı diye sunulan şey aslında gerçekte sivil toplumu ekonomik olarak tasfiye etmektir. Çünkü bir vakfın gelirinin yüzde 40’ını Ankara’ya çekmeye çalışıyorsanız siz orada bir yönetim işlevi değil bir el koyma meselesini gündeme getiriyorsunuz. Bu yüzden derneklerin gelirlerinin yüzde 40’ını Ankara’ya çekmek yönetmek değil fiilen el koymaktır. Bu oran bağımsız çalışan her vakfı cezalandırmak için tasarlanmış siyasal bir vesayet aracıdır. Bu adımın ne teknik bir tarafı vardır ne de kamu yararı ile bir ilişkisi. Bu iktidarın benden yana değilsen yaşam alanını daraltırım demenin politik ve ekonomik tasfiyesidir.”
“AMAÇ BELEDİYELERİMİZİN KÜLTÜR VARLIKLARINA, İKTİDARIN YASA DEĞİŞİKLİĞİNE GİTMESİDİR”
CHP Antalya Milletvekili Aliye Coşar şunları söyledi:
“Bu teklifte öncelikle anayasaya uygunluk yok. Telifle amaç; belediyelerimizin kültür varlıklarına düşen iktidarın yasa değişikliğine gitmesidir. İktidar şimdi de belediyelerimizin halk için hizmet veren kültür varlıklarına göz dikmiş durumdadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü için yakında gelecek bir haberi hatırlatmak isterim; AKP’nin yüzde 25 üst artış kira limitine rağmen Vakıflar Genel Müdürlüğü kendisine ait yerlerde kiracı olan vatandaşlara yüzde 900’lük kira artışı yapmıştı. Bu artışa da ‘kamu yararı’ bahanesi bulmuş, depremden zarar gören eserlerin yeniden yapımı demişti. Kurumun yanlış uygulamaları nedeniyle mağdur olan kiracı ve gerçek anlamdaki işgal eden belirlenmelidir. Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne verilen bu düzenleme kira süresini 5 yıla kadar çıkartacak, düşük kira sorununu çözmek yerine derinleştirecektir.”
Teklifin ilk 15 maddesi kabul edildi. Görüşmelere 20 Kasım Perşembe günü saat 14.00’te devam edilecek.
