Dış Haberler
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Komutanı Mazlum Abdi, Suriye’de merkezi sisteme artık yer olmadığına işaret ederek Rojava’daki Kürt yönetimine ilişkin “Şam’a tanıdığınız şansı bize de tanıyın” çağrısı yaptı.
Türkiye’deki süreçle paralel ilerleyen Ortadoğu’nun emperyalist dizaynı sürerken Duhok Kürdistan Amerikan Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği 6’ncı Ortadoğu Barış ve Güvenlik Forumu (MEPS2025), Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) Duhok bölgesinde başladı.
Irak’taki kritik parlamento seçimlerinden bir hafta sonra gerçekleştirilen foruma Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, IKBY Başkanı Neçirvan Barzani ile IKBY Başbakanı Mesrur Barzani’nin yanı sıra Ortadoğu ve dünyanın çeşitli ülkelerinden yüzlerce lider, siyasi temsilci, diplomat ve akademisyen katıldı. SDG Komutanı Abdi ile Rojava Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Eş Başkanı İlham Ahmed de foruma katılan isimler arasında yer aldı. Türkiye’den ise DEM Parti ve AKP milletvekilleri ile Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu foruma katıldı.
TAKIM ELBİSE GİYDİ
Lacivert takım elbisesi ve mavi kravatı ile dikkat çeken SDG Komutanı Abdi, ilk kez uluslararası bir forumda konuşmacı olarak yer aldı. Abdi’nin takım elbise giymesi, Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) lideri Muhammed Colani’nin Şam’ı ele geçirdikten sonra cübbesini çıkarıp takım elbisesini giymesini akıllara getirdi. Abdi burada yaptığı konuşmada “uluslararası toplumu Şam’a yeni bir Suriye’nin inşasında tanınan fırsatın aynısının Rojava’daki Kürt yönetimine de tanınması” çağrısında bulundu.
MERKEZİ SİSTEME RET
Suriye’de “merkezi yönetim sistemine dönüşe izin vermeyeceklerini” kaydeden Abdi, “15 yıldır verilen savaş Suriye’de tüm bileşenlerin merkezi olmayan bir sistem ile herkesin kendisini yönetmesini gerektiriyor” dedi.
Şam’daki HTŞ yönetiminin lideri Muhammed Colani (Ahmed Şara) ile varılan 10 Mart mutabakatının bir dönüm noktası olduğuna işaret eden Abdi, “Şara ile anlaşmamız Suriye’deki kaosu engelledi” diye konuştu. Abdi, uygulanmasının önünde bazı engeller olmasına rağmen 10 Mart anlaşmasının hayata geçirilmesinde komşu ülkelere harekete geçme çağrısında bulundu.
ANKARA’YA MESAJ
SDG’nin Şam’a entegrasyonunun komşu ülkeler için tehlike oluşturmayacağını kaydeden Abdi, “Türkiye için bir tehdit olmadık, olmayacağız. Biz kimseye karşı savaşmadık. ASksine Suriye ordusundaki varlığımız, komşuların güvenliği ve istikrarı için bir güvencedir” ifadelerini kullandı. “PKK lideri Abdullah Öcalan’ın başlattığı süreç sadece Türkiye için değil tüm Ortadoğu için bir şans” diyen Abdi, “Bu süreci destekliyoruz” diye konuştu. Rojava Dış İlişkiler Dairesi Eş Başkanı İlham Ahmed ise Şam’daki HTŞ yönetimi ile SDG’nin entegrasyonuna ilişkin kritik bir anlaşmaya varılmasına rağmen müzakere sürecinin istenen hızda ilerlemediğini vurguladı. Gecikmenin kaynağı olarak Şam yönetimini işaret eden Ahmed, “aksaklıkların 10 Mart ruhuna aykırı olduğunu” söyledi.
“Askeri ve siyasi müzakerelerin ötesinde Suriye’nin geleceği için toplumsal bir barışın ve karşılıklı anlayışın şart olduğunu” kaydeden Ahmed, bu anlayış eksikliğinin “iktidarı paylaşmak istemeyen bir zihniyetten kaynaklandığını” söyledi. Ahmed, merkezi yönetim sisteminin “Suriye’nin gerçeklerine yanıt vermediğini ve nüfusun büyük bir kısmının bu görüşte olduğunu” ifade etti.
KADIN VURGUSU
Suriye’de kalıcı ve adil bir barış için “tüm Suriyeli bileşenlerin haklarını güvence altına alan, yeni ve kapsayıcı bir anayasa” gerektiğini kaydeden Ahmed, “Suriye’nin geleceğinin tek bir grubun, partinin veya hareketin ipoteği altına alınamayacağını” vurguladı. Kadınların karar alma mekanizmalarındaki yerine vurgu yapan Ahmed, “Kadının yer almadığı bir barış kalıcı bir barış olamaz. Yine silahlar kullanılır” diye konuştu.
***
BARZANİ VE SUDANİ IRAK SEÇİMİNİ GÖRÜŞTÜ
IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, MEPS2025 Forumu’na katılmak üzere Duhok’ta bulunan Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile bir araya geldi. Seçim sonrası hükümetin kurulma sürecini masaya yatıran iki lider, seçim sürecinin başarısından memnuniyet duyduklarını belirterek, “herkesin milli değişmezlere bağlı kalması gerektiği” yönünde ortak mesaj verdi. IKBY’den yapılan açıklamaya göre iki lider, ülkenin geleceği için siyasi taraflar arasında ortak çalışma ve koordinasyonun gerekliliği konusunda hemfikir kaldı. Öte yandan Sudani, IKBY Başbakanı Mesrur Barzani’ye “Kürdistan Bölgesi’nin bu yıla ait maaşlarının anlaşmalar uyarınca ödeneceğini” taahhüt etti. Irak Başbakanı ayrıca, “gelecek yılın bütçesi için de Kürdistan Bölgesi’nin payının Federal genel bütçe çerçevesinde olacağını” belirtti.
SURİYE’DE YENİ YÖNETİM MODELİ UYGULANMALI
IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, Duhok’taki forumda yaptığı konuşmada ise Erbil ile Bağdat arasındaki sorunların anayasanın uygulanmamasından kaynaklandığını söyledi. Barzani sorunların barışçıl ve diyalog yoluyla çözülmesini istediklerinin altını çizerek, Kürt partilerinin Bağdat’a birlikte gidip bölgenin çıkarları konusunda anlaşmaları gerektiğini söyledi. Barzani, Suriye’deki duruma ilişkin ise çok etnikli, çok dinli ve çok kültürlü olması nedeniyle ülkedeki merkezi sistemin doğru bir sistem olduğuna inanmadığını kaydederek, “Suriye’de yeni bir yönetim modeli uygulanmalı” dedi.
