5G teknolojisi, mobil iletişimde devrim yaratan, hız, bağlantı kapasitesi ve düşük gecikme süresiyle fark yaratan beşinci nesil kablosuz haberleşme standardıdır. 4.5G’nin yaklaşık 10 katı hız sunan bu teknoloji, saniyede 1 ila 10 Gbps arasında veri aktarımı yapabilir. Peki, 5G nedir, nasıl çalışır, Türkiye’de ne zaman tam olarak kullanılacak ve 5G ihalesi ne anlama geliyor? İşte tüm detaylar…
5G TEKNOLOJİSİ NEDİR?
5. Nesil Mobil Telekomünikasyon Hizmeti (5G), 4G teknolojisinin gelişmiş halidir. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği ve Avrupa Birliği tarafından standartları 2020 yılında tamamlanmış ve ticari kullanıma açılmıştır. 5G, saniyede gigabit düzeyinde hızlara ulaşabilen, aynı anda milyonlarca cihazı birbirine bağlayabilen ve gecikme süresini 1 milisaniyeye kadar düşürebilen bir teknolojidir.
5G’nin Temel Özellikleri
- Yüksek Hız: 1 ila 10 Gbps arasında veri transferi.
- Düşük Gecikme Süresi: Yaklaşık 1 milisaniye (ms).
- Yüksek Kapasite: Aynı anda çok daha fazla cihazın bağlantısı.
- Daha Geniş Frekans Aralığı: 700 MHz, 3.5 GHz gibi bantlarda yüksek veri taşıma kapasitesi.
- Düşük Enerji Tüketimi: Daha verimli bağlantı ve akıllı cihaz uyumu.
5G’NİN GELİŞİM SÜRECİ VE TESTLER
Kasım 2016’da Samsung ve Çin Mobil Araştırma Enstitüsü (CMRI) tarafından yapılan testlerle 5G prototip denemesi başarıyla tamamlanmıştır. Ardından birçok ülke, 5G ağlarını test etmeye başladı. Türkiye’de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda ilk 5G testleri 2019 yılında gerçekleştirildi. 2020’li yılların başında ise İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde sınırlı kapsamda 5G deneyimi sunuldu.
5G HIZ DEĞERLERİ
Gerçek şebekelerde 4.7 Gbit/sn hızına, laboratuvar ortamlarında ise 7.5 Gbit/sn hızına ulaşılmıştır. 5.5G teknolojisi ile (2025-2030 yılları arasında) bu hızların 20 Gbit/sn indirme (download) ve 10 Gbit/sn yükleme (upload) seviyelerine çıkarılması hedeflenmektedir.
Teknoloji İndirme Hızı Yükleme Hızı Gecikme Süresi 4G (LTE) 100 Mbps 50 Mbps 50-100 ms 5G 1-10 Gbps 1-5 Gbps 1-10 ms 5.5G (hedef) 20 Gbps 10 Gbps <1 ms
5G VE SAĞLIK İDDİALARI
5G’nin sağlık üzerindeki etkileri konusunda ortaya atılan komplo teorileri bilimsel olarak çürütülmüştür. Özellikle “5G koronavirüs yayıyor” iddiası, dünya genelinde bilim insanları tarafından kesin bir dille reddedilmiştir. İngiltere Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) Tıbbi Direktörü Stephen Powis, bu iddiaları “en kötü sahte haber türü” olarak nitelendirmiştir. Türkiye’de Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), test amaçlı bir adet 5G istasyonunun bulunduğunu ve bunun Ar-Ge amaçlı olduğunu belirtmiştir. 5G ile COVID-19 arasında hiçbir bilimsel ilişki yoktur.
TÜRKİYE’DE 5G İHALESİ VE GEÇİŞ SÜRECİ
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu tarafından yapılan açıklamaya göre, 5G ihalesi 16 Ekim 2025 Perşembe günü BTK Merkez Binası’nda gerçekleştirilecek. İhale kapsamında toplam 400 MHz frekans için 2 milyar 125 milyon dolar asgari değer üzerinden 11 farklı frekans paketi işletmecilere tahsis edilecek.
5G İhalesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- İhale 700 MHz ve 3.5 GHz frekans bantlarını kapsamaktadır.
- İşletmeciler tekliflerini 09.30’a kadar sunacak, ihale 10.30’da başlayacaktır.
- İhale sonrasında 5G hizmeti 1 Nisan 2026 itibarıyla sunulmaya başlanacaktır.
- Yerli ve milli ürün kullanımı zorunluluğu: %60 yerli, %30 milli iletişim ürünü şartı getirildi.
- Ulaştırma Bakanlığı, 22 Milyon kişinin teiefonunun 5G’ye uyumlu olduğu bilgisini verdi.
5G HAYATI NASIL DEĞİŞTİRECEK?
5G teknolojisi yalnızca daha hızlı internet sunmakla kalmayacak; akıllı şehirler, otonom araçlar, uzaktan ameliyatlar, akıllı fabrikalar ve tarım gibi birçok sektörde devrim yaratacaktır. Düşük gecikme süresi sayesinde makineler anında iletişim kurabilecek, bu da üretimde verimlilik ve güvenlik artışı sağlayacaktır.
5G’NİN TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKISI
5G’nin Türkiye’ye sağlayacağı katkılar yalnızca teknolojik değil, ekonomik anlamda da büyük olacaktır. Yüksek hızlı iletişim sayesinde dijital dönüşüm hızlanacak, yeni istihdam alanları oluşacak ve yerli üretim teşvik edilecektir. BTK verilerine göre, 5G altyapısında yerli üretim oranı %60’a kadar çıkacaktır.
5G HAKKINDA YANLIŞ BİLİNENLER
- 5G sağlığa zararlıdır → Bilimsel olarak hiçbir zararlı etkisi kanıtlanmamıştır.
- 5G sadece telefonlar içindir → Endüstriyel cihazlar, araçlar ve şehir altyapıları için de kullanılır.
- 5G’nin kurulumu yıllar alacak → Türkiye 2026’da 5G’ye geçmeyi planlıyor.
SONUÇ: 5G İLE DİJİTAL DÖNÜŞÜM BAŞLIYOR
5G teknolojisi, yalnızca hız artışı değil, yeni bir yaşam biçiminin altyapısını oluşturuyor. Düşük gecikmeli, yüksek hızlı ve güvenli bağlantılar sayesinde sanayi, sağlık, ulaşım ve eğitim alanlarında büyük bir dönüşüm yaşanacak. Türkiye’nin bu sürece yerli üretimle katılması, dijital bağımsızlık açısından tarihi bir fırsattır. 5G, geleceğin teknolojisini bugünden şekillendiriyor.
TÜRKİYE’DE HANGİ TELEFONLAR 5G’Yİ DESTEKLİYOR?
Yeni nesil 5G teknolojisi, mobil internet hızını katlayarak çok daha akıcı, gecikmesiz ve verimli bir deneyim sunuyor. Günümüzde pek çok marka, kullanıcılarına bu gelişmiş bağlantı hızını sunabilmek için 5G uyumlu modellerini piyasaya sürdü. Aşağıda, farklı segmentlerde öne çıkan 5G destekli akıllı telefon modelleri şöyle:
- iPhone 12
- iPhone 12 Pro
- iPhone 13
- iPhone 13 Pro
- Samsung Galaxy S21
- Samsung Galaxy S21 Ultra
- Samsung Galaxy A72
- Samsung Galaxy Note 20
- Samsung Galaxy Note 20 Ultra
- Xiaomi 12T
- Xiaomi 12T Pro
- Xiaomi 13
- Xiaomi 13 Pro
- HUAWEI Pura 70
- HUAWEI Pura 70 Pro
SIKÇA SORULAN SORULAR
5G nedir, 4G’den farkı ne?
5G, saniyede 10 Gbps hız ve 1 ms gecikme süresiyle 4G’ye göre 10 kata kadar daha hızlı veri aktarımı sağlar.
5G Türkiye’de ne zaman kullanılacak?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na göre 5G hizmeti 1 Nisan 2026 itibarıyla Türkiye genelinde sunulacaktır.
5G teknolojisi sağlığa zararlı mı?
Hayır. Bilim insanları ve Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 5G dalgalarının insan sağlığı üzerinde olumsuz bir etkisi bulunmamaktadır.
5G ihalesi ne anlama geliyor?
BTK tarafından düzenlenen 5G ihalesi, frekans bantlarının telekom operatörlerine tahsis edilmesi anlamına gelir.
5G’nin günlük hayata katkısı ne olacak?
5G; akıllı şehirler, otonom araçlar, uzaktan sağlık hizmetleri ve nesnelerin interneti gibi alanlarda devrim yaratacak.
